شما اینجا هستید
کتاب محاسبه و ارزیابی رد پای آب
آیا تاکنون به این فکر کردهایم که منابع آب به غیر از اشکالی از قبیل رودخانه، چاه، چشمه، قنات، آب زیرزمینی، برف، یخ، بخار آب که به چشم ظاهر دیده میشود، صورتهای دیگری نیز دارند؟ یعنی بر اساس این قاعده فراگیر که آب به همه چیز جان میدهد، آیا در ایجاد غیرجانداران نیز موثر است؟ یعنی آیا غیر از مصرف مستقیم آب به وسیله جانداران میتوان روح حیاتبخش آب را در غیرجانداران از قبیل ماشین، هواپیما، پوشاک، گندم، جو، اسباببازی کودکان، آجر، آهنآلات، اغذیه خوراکی و هر آنچه تاکنون به نظر اثری از آب در آن وجود نداشت (استفاده غیر مستقیم آب)، در قالب یک جریان آب، ردیابی کرد؟ اگر جواب مثبت باشد، آیا میتوان این جریان را آشکار و محاسبه کرد؟ اگر بتوانیم آن را محاسبه کنیم، یا به عبارت دیگر میزان آب مصرفشده هر آنچه را که در عالم خلقت به کار رفته است بدانیم، آیا بر زندگی ما تاثیر خواهد گذاشت؟
به نظر میرسد بر این اساس وقتی که اعتقاد به حضور آب در همه اجزای مصرفی زندگی را بپذیریم، قانونگذاران، سیاستمداران و دولتمردان کشورهای کمآب نیز میتوانند مناسبات درونی و بیرونی خود را به نحوی طراحی و برنامهریزی کنند که ضمن استفاده از تمام مواهب الهی، فکر کمآبی (که امروز تمامی ارکان حیات خود را تحت تاثیر قرار داده است) توسعه اقتصادی- اجتماعی آنها را تحت تاثیر قرار ندهد. توجه نکردن به این واقعیت مهم و تنها تکیه بر منابع آب شیرین محدود و در دسترس موجب شده همه برنامهریزان و طراحان، به ویژه در کشورهای کمآب غفلت کنند و فقط ندای بیآبی را در هر محفل و مجلس سر دهند؛ ولی به داشتههای خود و به جریان نامرئی آبی که با دبیهای سرسامآور در هر لحظه از کشور خود خارج و به آن وارد میشود یا حتی در درون کشور، خانهها و کوی و برزن ساری و جاری است، هیچ وقوفی ندارند.
این کتاب، استانداردهای عمومی را برای ارزیابی ردپای آب که به وسیله «شبکه ردپای آب» توسعه داده شده است و مجموعهای از مفاهیم، تعاریف و روشها را برای محاسبه رد پای آب ارائه میدهد. این کتاب آموزش میدهد که چگونه ردپای آب برای تولیدات و فرایندهای فردی، مصرفکنندهها، ملیتها و تجار محاسبه میشود. همچنین، روشهایی را برای ارزیابی پایداری رد پای آب و گزینههایی را برای پاسخ ردپای آب در برمیگیرد.
تفاوت اصلی این کتاب با متون علمی دیگر این است که مطالب در دو بخش اصلی و مشتمل بر ۱۵ فصل ارائه شده است؛ به نحوی که بخش اول معرفی انواع ردپای آب، روشهای محاسبه و ارزیابی پایداری ردپای آب را ارائه میدهد و بخش دوم مطالعات موردی شاخص را در بر میگیرد. بیشتر این موارد، مطالعات متخصصان و دانشمندان رپای آب در بخشهای مختلف صنعت، کشاورزی و خدمات در نقاط مختلف جهان است که ضمن بررسی وضعیت فعلی، سناریوهای مختلف آتی را نیز بررسی و پیشگویی میکند. از آنجایی که بیشترین حجم آب شیرین را بخش کشاورزی مصرف یا آلوده میکند، غالب مطالعات موردی به این بخش اختصاص یافته است. این کتاب علاوه بر منبع معتبر علمی برای مراکز دانشگاهی، دستورالعملی مناسب نیز برای رهبران، قانونگذاران و مهندسان در عمل است.
مطالعه این کتاب به کلیه دانشجویان مهندسی، علوم، تجارت و مدیریت در کلیه گرایشها به ویژه مهندسی آبخیز، آب، منابع طبیعی، عمران و محیط زیست در سطوح ارشد و دکتری و همچنین برای کلیه قانونگذاران، سیاستمداران و مجریان بخشهای صنعتی، کشاورزی و خدمات کشور توصیه میکنیم.