آلودگی آب های ژرف یا آلوده سازی افکار عمومی

ازجمله مسائل اصلی که حیات، معیشت و اقتصاد مردم را مستقیماً تحت تأثیر قرار می­دهد مسئله آب است. مسئله‌ای نه‌چندان جدید که قدمتی به‌اندازه قدمت تمدن در سرزمین ایران دارد. محدودیت‌های آب در فلات ایران از اقتضائات طبیعی این اقلیم، جغرافیا و توپوگرافی بوده و از دیرباز مردم ایران پیشرفته‌ترین و پیچیده‌ترین فناوری‌ها را برای مدیریت منابع آب و حل چالش ­ها و مسائل آبی بکار می‌گرفتند. قنات قصبه در گناباد، سد شاه‌عباسی در طبس، سازه‌های آبی شوشتر و دیگر آثار تاریخی که شاهکاری از هنر معماری و مهندسی ایرانیان در عصرهای مختلف بوده و بخشی از فناوری­ های کاربردی حوزه آب می­باشد. امروزه نیز تمامی اصحاب علم و فناوری در دانشگاه­ ها، مراکز تحقیقاتی و صنعتی به‌خصوص صنایع دانش­ بنیان می ­بایست تمام امکانات و توان خود را معطوف به حل مسائل اصلی به‌ویژه مسائل زیر ساختی از جمله چالش آب سازند تا ضمن حل مسائل مردم، زمینه‌ساز پیشرفت و شکوفایی ایران عزیزمان شوند.

در این میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در جهت توسعه سبد تامین آب کشور پروژه اکتشافی و تحقیقاتی "آب ژرف" را آغاز و دستاوردهای اصلی و جنبی نسبتاً مطلوبی به همراه داشته است. اگرچه نقدهای ساختاری به روش پژوهش یا مدل اجرای این پروژه در تصدی­ گری معاونت علمی و عدم ورود و همکاری وزارت نیرو در دولت دوازدهم وارد است اما به‌هرحال شروع و پیشرفت این پروژه را می­توان به‌منزله خط‌شکنی و آغاز مسیر مهمی در موضوع آب­ های عمیق در کشور قلمداد کرد. ضمن آنکه در روزهایی که کشور از هر سو ضربات دشمن در جهت ناامید سازی عمومی را تجربه می­کند، زیرسوال بردن دستاوردها و مکدر نمودن خاطر مردم شریف از طریق طرح اتهامات فاقد پشتوانه و مستندات علمی قطعاً موردپذیرش و قابل توجیه نیست.

در پروژه­های اکتشافی- تحقیقاتی مشابه پروژه آب ژرف، مستندات علمی و آزمایشگاهی زیادی تولید و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد و ساعت‌ها کار پژوهشی پیرامون آن صورت می‌گیرد. پس چگونه هرچند وقت نشریه یا خبرگزاری های خاصی اقدام به انتشار تحلیل‌ها و اظهارنظرهای اعجاب‌آور و شگفت‌انگیز پیرامون آب ژرف نموده و به‌راحتی علاوه بر نادیده گرفتن تمامی زوایای علمی و فنی یک حرکت علمی-فناورانه، ذهن و خاطر مردم عزیز را مشوش می­ نمایند. صدالبته طرح هر سوال علمی در مجامع علمی مطلوب و قابل تقدیر و از سوی دیگر لازم و واجب است و حتما در حوزه تحقیقات، هیچ کاری کامل و بی نقص نیست، اما کشاندن مسائل فرضی و تشخیص های فردی به رسانه های عمومی کشور، زشت و مذموم است. طرح مسائل تخیلی در مورد منشا این آب ها، سن آنها، ظرفیت و حجم مخزن آب، وجود آلودگی های مختلف و اعلام هزینه های گوناگون برای استحصال آن، در زمره همین مسائلی است که گمانه زنی در مورد آن باید صرفا متکی بر داده های علمی و یافته های آزمایشگاهی دارد.

✍️البته از همه دلسوزان جامعه علم و فناوری کشور انتظار می­ رود علاوه بر سلامت بهداشت آب ، سلامت و آرامش روانی جامعه نیز موردتوجه قرار گیرد و برهم زنندگان این آرامش در هر کسوتی که باشند نسبت به شایعه‌پراکنی و گمانه‌زنی‌های بی‌پایه و اساس و غیر علمی که منجر به برهم زدن آرامش فکری و روانی جامعه می­ گردد، مسئولیت‌پذیر و پاسخگو باشند.

در ‌هرحال ستاد توسعه فناوری‌های آب اقلیم و محیط‌زیست معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری از تمامی دانشگاه ­ها مراکز علمی و تحقیقاتی دعوت می­نماید تا با این ستاد در پیشرفت این پروژه و غنای بیشتر علمی آن همکاری نماید و همچنین این آمادگی وجود دارد با هر فرد یا مجموعه‌ای که راهکار جدید، دلیل یا مستنداتی در مورد نحوه اکتشاف، ظرفیت آبخوان، کیفیت یا دیگر ابعاد آب­های ژرف در اختیار دارد بحث و مذاکره علمی نماید و این رویه بدون شک به شکوفایی و ارتقای سطح مطالعات و تحقیقات کمک خواهد کرد.